തൃശൂർ എന്ന് കേൾക്കുമ്പോൾ ഏവർക്കും മനസ്സിൽ ഓടിയെത്തുന്ന ചിത്രമാണ് തൃശൂർ പൂരത്തിന്റെ ചിത്രം. ആനകളും പല നിറത്തിലുള്ള കുടകളും നിറഞ്ഞ ആ മനോഹര ചിത്രം. ഈ തൃശൂർ പൂരം നടക്കുനത് വടക്കുനാഥന്റെ മണ്ണില്ലാണ്
അതുകൊണ്ട് തന്നെ വടക്കുംനാഥൻ
ക്ഷേത്രം,അത്രയും പ്രശസ്തമാണ്.
ഇന്ത്യയിലെ കേരളത്തിലെ തൃശൂർ ജില്ലയിൽ ശിവ പ്രതിഷ്ഠയുള്ള ഒരു പുരാതന ഹിന്ദു ക്ഷേത്രമാണ്.
കേരളത്തിന്റെ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയുടെ ഒരു ക്ലാസിക് ഉദാഹരണമാണ് ഈ ക്ഷേത്രം, കൂത്തമ്പലത്തിനുപുറമെ നാല് വശങ്ങളിലും ഓരോ സ്മാരക ഗോപുരവുമുണ്ട്. മഹാഭാരതത്തിലെ വിവിധ രംഗങ്ങൾ ചിത്രീകരിക്കുന്ന മ്യൂറൽ പെയിന്റിംഗുകൾ ക്ഷേത്രത്തിനുള്ളിൽ കാണാം. ശ്രീകോവിലുകളും കുട്ടമ്പലവും മരത്തിൽ കൊത്തിയെടുത്ത വിഗ്നറ്റുകൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു. AMASR നിയമപ്രകാരം ഈ ക്ഷേത്രവും ചുമർചിത്രങ്ങളും ചേർന്ന് ഇന്ത്യ ദേശീയ സ്മാരകമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.
പ്രാദേശിക ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച്, വിഷ്ണുവിന്റെ ആറാമത്തെ അവതാരമായ പരശുരാമൻ നിർമ്മിച്ച ആദ്യത്തെ ക്ഷേത്രമാണിത്.
വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള തേക്കിൻകാട് മൈതാനമാണ് പ്രസിദ്ധമായ തൃശൂർ പൂരം ഉത്സവത്തിന്റെ പ്രധാന വേദി.
2012-ൽ ആർക്കിയോളജിക്കൽ സർവേ ഓഫ് ഇന്ത്യ (എഎസ്ഐ) കേരളത്തിൽ നിന്ന് വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രവും കൊട്ടാരങ്ങളും ഉൾപ്പെടെ 14 സ്ഥലങ്ങൾ യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക പട്ടികയിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ ശുപാർശ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
പരശുരാമനാൽ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട പുരാതന കേരളത്തിലെ 108 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേതും ഈ ക്ഷേത്രമാണ്, ശിവക്ഷേത്ര സ്തോത്രത്തിൽ ശ്രീമദ്-ദക്ഷിണ കൈലാസം എന്ന് പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു, അതായത് 'മൗണ്ട്. തെക്കിന്റെ കൈലാഷ്'.